تقسیم ایران به دو «حوزه نفوذ» و یک منطقه «بیطرف»
تاریخ انتشار: ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۹۰۹۳۲
قحطی بزرگ ۱۹۱۹ - ۱۹۱۷، بی تردید بزرگترین فاجعه تاریخ ایران و بسیار فراتر از همه فجایع پیش از خود بوده است. کتاب «قحطی بزرگ» نشان میدهد ۸ تا ۱۰ میلیون ایرانی، ۴۰ تا ۵۰ درصد کل جمعیت ایران، در اثر گرسنگی و مرضهای ناشی از آن و سوء تغذیه از میان رفتهاند.
خبرگزاری میزان - با وجود بیطرفی ایران در جنگ جهانی اول، در طول این جنگ به ضربات و خسارت جبران ناپذیری بر پیکره میهن و ملت ما وارد آمد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نهایتاً این که در معدود آثاری که واقعاً به قحطی پرداختاند یافتههای کتاب من را تعمداً نادرست ارائه میکنند. برای مثال، نویسنده کتابی درباره تاریخ جنگ جهانی اول در خاورمیانه که در ۲۰۱۴ منتشر شده مدعی است من در صفحه ۴۴ کتاب خود آوردهام که یک چهارم جمعیت شمال ایران در اثر قحطی و بیماری مردهاند. این ادعا کذب محض است، زیرا در هیچ جای این کتاب، من چنین جملهای ندارم و آن نویسنده این را میدانسته است. *** فصل دوم ایران در جنگ جهانی اول بریتانیا و روسیه که قدرتهای پادشاهی رقیب در شمال و جنوب ایران بودند و برای کنترل ایران با هم رقابت میکردند، پیش از جنگ جهانی اول در واکنش به قدرت فزاینده آلمان، تصمیم گرفتند بسیاری و حتلافات خود را حل و فصل کنند و به طور مشخص، رقابت بر سر این کشور را پایان دهند. با انعقاد قرارداد ۱۳ اوت ۱۹۰۷ انگلیس و روسیه، ایران عملا به دو «حوزه نفوذ» و یک منطقه «بیطرف» تقسیم شد.
بخش شمالی کشور در حوزه روسیه و بخش جنوب شرق در حوزه انگلیسیها قرار گرفت و بقیه خاک کشور منطقه «بی طرف» اعلام شد. جوهر این قرارداد هنوز خشک نشده بود که از خوش اقبالی انگلیسیها با کشف نفت در ۱۹۰۸ در بخش «بیطرف» جنوب غرب ایران، قرارداد از اعتبار ساقط شد. تردیدی نیست که قرارداد اوت ۱۹۰۷ انگلیس و روسیه نیز واکنشی به آغاز انقلاب مشروطه ایران در ۱۹۰۹ و تفویض قانون اساسی توسط مظفر الین شاه قاجار در ژانویه ۱۹۰۷ بود. در قانون اساسی جدید، شاه نقشی تشریفاتی مییافت و قدرت در اختیار مجلس منتخب فرار میگرفت.
دو قرت به درستی دریافتند نظام در حال ظهور مشروطه سلطنتی و مجلس منتخب تهدیدی برای کنترل آنها بر کشور است و آن را مخودش میکند. در این سیاست تلخ، دو قرت پاشاهی یک همدست غافل در شخص محمدعلی شاه قاجار، فرزند و جانشین مظفرالدین شاه یافتند.
آغاز جنگ داخلی در ۱۹۰۸ به دو قرت فرصت و بهانهای داد تا فعالانه در امور ایران دخالت کنند؛ و روسیه، تبریز، دومین شهر ایران، را اشغال کرد. علیرغم برخی مشکلات ناخواسته، انقلابیون پیروز شدند و تهران را در ژوئیه ۱۹۰۹ اشغال کردند و به جای محمدعلی شاه، پسر ۱۲سالهاش، احمدشاه را نشاندند و مجلس را دوباره برقرار کردند.
حکومت مشروطه جدید، با تثبیت موضع خود، به آمریکا به عنوان قرتی توازنساز در برابر روسیه و بریتانیا مینگریست. استخدام دبلیو. مورگان شوستر نیویورکی به عنوان خزانهدار کل ایران و ورود او به تهران در ۱۹۱۱ نشاندهنده شوق صادقانه ایران برای سامان دادن به خود با کمک آمریکا بود.
شوستر با عزم جزم اصلاح مالیه ایران را شروع کرد و در مدت بسیار کوتاهی اعتماد ایرانیان را به خود جلب کرد. روسیه و بریتانیا که با موفقیت او و چشم انداز نفوذ جدی آمریکا در ایران، به شدت هراسان شده بودند، مقدمات برکناری شوستر را فراهم کردند.
روسها با توسل به بهانهای واهی در دسامبر ۱۹۱۱، به دولت ایران برای عزل فوری شوستر و انحلال مجلس اولتیماتوم دادند. انگلستان با آن که نقشی در اولتیماتوم نداشت، فعالانه از خواستههای روسیه حمایت کرد. در همان زمان روسها نیروهای بیشتری به آذربایجان منتقل کرده بودند و انگلیسیها بندر بوشهر را در جنوب اشغال کرده بودند. ایرانیان مجبور شدند به خواستههای انگلیس و روسیه تن دهند: مجلس به اجبار منحل شد و شوستر ایران را در ۱۹۱۲ ترک گفت.
وجه افشاگرانه قضیه شوستر واکنش نشان ندادن دولت ایالات متحده به عزل شوستر است؛ زیرا رئیس جمهور ایالات متحده او را برای این سمت در ایران توصیه کرده بود.
روشن است که دولت ایالات متحده تلاش جدی داشته است از بروز تنش با بریتانیا و روسیه پرهیز کند و علاقهای به دخالت در امور ایران نداشته است.
تا دو سال در بود مجلس، ایران به دست نایب السلطنه و کابینهای اداره میشد که به جای احمدشاه نابالغ، عمل میکردند. با آن که روسها ۱۶ هزار و پانصد نیروی خود را در آذربایجان نگه داشتند و انگلستان «پادگان» نیروهای هندی را در بوشهر حفظ کرد، سال ۱۹۱۴ با تحولات مثبت داخلی آغاز شد.
نخست در پی خواست جدی مردم، انتخابات مجلس سوم در فوریه ۱۹۱۶ در تهران آغاز شد و در ولایات ادامه یافت و در آوریل ۱۹۱۶ به پایان رسید. تا می ۱۹۱۴، هیجانات بازگشایی مجلس برقرار بود. در ۲۱ ژوئیه ۱۹۱۶، احمدشاه قاجار جوان، به سن قانونی رسید و رسما به عنوان پادشاه بر تخت نشست.
در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۶، یک هفته پس از به تخت نشستن احمدشاه، با اعلام جنگ اتریش به صربستان، جنگ جهانی اول در اروپا آغاز شد. دیگر کشورهای اروپایی نیز به سرعت نیروهای خود را بسیج کرده و به یکدیگر اعلام جنگ کردند. اندکی بعد از آغاز جنگ در اروپا، مستوفی الممالک کابینه جدیدی در ایرا تشکیل داد، اما باز شدن مجلس تا ۵ دسامبر ۱۹۱۶ محقق نشد.
در آن زمان جنگ جهانی اول تا خاورنزدیک گسترده شده بود و با آن که ایران اعلام بیطرفی کرده بود، از پیش قربانی تهاجم هر سه همسایه خود شد. بیشتر بخوانید: قحطی و قتلعام، اقدام انگلیسیها برای تسلط بر ایران انتهای پیام/ برچسب ها: قحطی بزرگ قحطی ایران انگلیس
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: قحطی بزرگ قحطی ایران انگلیس جنگ جهانی اول جنگ جهانی انگلیسی ها قحطی بزرگ بی طرف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۹۰۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله پهپادهای کامیکازه اوکراین به «بلگورود» روسیه/۴۱نفر کشته شدند
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از راشاتودی، ویاچسلاو گلادکوف، فرماندار منطقه بلگورود روسیه اعلام کرد که در حمله پهپادهای کامیکازه ارتش اوکراین به منطقه بلگورود روسیه دستکم شش نفر کشته و دهها تن از جمله کودکان زخمی شدند.
وی درباره جزییات این حادثه گفت: دو دستگاه مینیبوس در حال انتقال کارکنان یک شرکت به محل کار بودند که یک خودروی سواری نیز آنها را همراهی می کرد که هدف حمله پهپادی ارتش اوکراین قرار گرفتند.
گلادکوف همچنین افزود که «این حمله پهپاد اوکراینی در روستای برزوفکا رخ داده و شش نفر در دم جان باختند، ۳۵ نفر نیز مجروح شدند که دو نفر از آنها کودک بودند.»
کد خبر 6097920